1998 ‘’…..καί ο θόρυβος παύει τῶν ζώντων’’

blank

blank

“…..καί ο θόρυβος παύει τῶν ζώντων”

– Αίθουσα Τέχνης Κρεωνίδης, Αθήνα 1998
– Αίθουσα Τέχνης Artforoum Vilka, Θεσσαλονίκη 1998


Μολόντες

Φαντασθήκατε ποτέ τις μορφές που είναι ζωγραφισμένες στους
πίνακες, να εγκαταλείψουν την ασφάλεια των πλαισίων τους και να
περπατήσουν δίπλα σας;
Τότε τα κάδρα θα έμεναν γυμνά και αμήχανα με τα σκοτεινά φόντα
τους να μην αφηγούνται τίποτε ορίζοντας το κενό. Τώρα φαντασθήτε
να στέκεσθε στα σκαλιά ενός υπογείου και να βλέπετε τ’ ανώνυμα
πόδια που διατρέχουν τον δρόμο στο ύψος των ματιών σας.
Χιλιάδες βήματα, χιλιάδες κινήσεις προς πάσα κατεύθυνση χωρίς
φανερό ειρμό που διατρυπούν τον χώρο και τον χρόνο. Οι ώρες κυλούν
και οι διασκελισμοί των αόρατων ανθρώπων των οποίων εσείς βλέπετε
μόνο τα άκρα, δεν λένε να σταματήσουν. Μοιάζουν να έρχονται από
πάρα πολύ παλιά για να περπατήσουν στο σήμερα, για να δοκιμάσουν
τον ρυθμό του βηματισμού τους σ’ αυτόν ακριβώς τον δρόμο που εσείς
έχετε καταστήσει παρατηρητήριό σας. Τα βήματα των ανθρώπων είναι
η συμβολική παρουσία τους μες τη ζωή, είναι η μοίρα τους στον χρόνο.
Απ’ την άλλη πλευρά οι μυριάδες κινήσεις που διασταυρώνονται και
έπειτα παρεκκλίνουν, συγκροτούν αυτή καθαυτή την πορεία της
ιστορίας. του κερδισμένου ή του χαμένου χρόνου…
Ο Κώστας Ηρακλής Γεωργίου έχοντας στο νου του ένα
Gesammtkunstwerk ένα συνολικό έργο τέχνης στήνει το περιβάλλον με
τις κνήμες αξιοποιώντας σκηνογραφικά δεδομένα, αρχιτεκτονικές
παραμέτρους του χώρου και ευρήματα θεατρικού χαρακτήρα. Το
αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Ο εισερχόμενος θεατής βλέπει στο
βάθος της αίθουσας μια μονοχρωμική ζωφόρο δουλεμένη στα μπλε,
έναν “ανάγλυφο ορίζοντα” κατ’ ουσίαν, που αναφέρεται στον στοχασμό
και την αυτοσυγκέντρωση. Εμπρός από αυτήν την αφηρημένη σύνθεση
ξεχύνονται τα ζεύγη των κνημών που περπατάνε στον χώρο, ορίζοντας
ατομικές συμπεριφορές αναπτύξεις χρόνου και κινήσεις ιστορίας. Ο
καλλιτέχνης έχει δουλέψει τα πόδια από μοντέλα και έπειτα τα
μετασχημάτισε ανάγοντας τα σε σύμβολα της ανθρώπινης δράσης και
μοίρας. Σ’ αυτήν την μεταμοντέρνα σύζευξη γλυπτικών και
ζωγραφικών στοιχείων το φάντασμα του κλασικισμού καραδοκεί. Το
“περιβάλλον” ολοκληρώνεται από την αντίθεση της λευκής και της
μαύρης ενότητας των επιτοίχιων έργων. Δεξιά απλώνεται μια φρίζα έξι
γύψινων επιφανειών με ακανόνιστα περιγράμματα και έντονο το
αίσθημα της ροής. Η λευκή επιφάνεια της οργώνεται σε τρία επίπεδα
καμωμένα με λιτές ματιέρες και με προφανή την σχεδιαστική μέριμνα.
Αριστερά η αντίθεση του χρώματος ολοκληρώνει τον στόχο του
Γεωργίου. Η μαύρη φρίζα με τα επτά τμήματα λειτουργεί αντιστικτικά
ως άρνηση, ως ένταση, ως έκφραση του δράματος της ιστορίας. Η
μάζα των κνημών που περπατάνε στον κεντρικό χώρο του
“περιβάλλοντος”, μετεωρίζεται μια προς το φως και μια προς το
σκοτάδι. Κινείται δηλαδή είτε προς την σωτηρία είτε προς την φθορά.
Και στις δύο περιπτώσεις πάντως η μέριμνα του δημιουργού είναι
παρούσα αποδεικνύοντας ότι και στην πτώση υπάρχει λάμψη:
τουτέστιν αγγελικό και μαύρο φως.
Το περιβάλλον του Κώστα Ηρακλή Γεωργίου ολοκληρώνεται με μια
χρονολογική παρεμβολή. Στις κνήμες των “μολόντων”, αυτών δηλαδή
που έρχονται και πηγαίνουν περπατώντας επάνω στον ιστορικό χρόνο,
είναι γραμμένες κάποιες χρονολογίες έτσι ώστε ο τόπος
ν’ αποκτά το χρονικό και το σημασιολογικό του στίγμα. Πρόκειται για
συγκεκριμένα χρόνια που σφραγίσθηκαν από ένα γεγονός ή από μια
ενέργεια που απασχόλησε ευρύτερα την ανθρωπότητα: μιαν
επανάσταση, μια σφαγή, ένα ολοκαύτωμα, ένα κρίσιμο σημείο της
ιστορίας. `Η πάλι μπορεί να πρόκειται για χρονολογίες δυσερμήνευτες
ή και άγνωστες που να αφορούν στον προσωπικό, τον υποκειμενικό
χρόνο του καθενός, αφού η κάθε ανθρώπινη μονάδα καθίσταται κατ’
ένα περίεργο πλην νομοτελειακό τρόπο ενεργούμενο της ιστορικής
μοίρας. της μικρο-ιστορίας ή της μακρο-ιστορίας.Θα μου πείτε δεν
είναι πολύ φιλόδοξα όλα αυτά; – Μπορεί η ιστορία και η καθημερινή
μας εμπειρία σε σχέση με αυτήν, να καταστούν εικαστικό δρώμενο; Ο
Κώστας Ηρακλής Γεωργίου με την λύση που επιλέγει των “μολόντων”
των περπατητών δηλαδή της ιστορίας, δείχνει ότι το καταφέρνει
εφόσον επιβάλλει στον θεατή να διαβάσει το έργο του σε πολλαπλά
επίπεδα.
Πρόκειται ένα μορφοπλαστικό παζλ, όπου κάθε ζευγάρι ποδιών θέλει
να ταυτισθεί μ’ ένα κομμάτι από τις επιτοίχιες συνθέσεις σαν να
επιθυμεί το υποκείμενο να εγκολποθεί το ιστορικό του πεπρωμένο. Το
οπτικό αίνιγμα και η λύση του καραδοκούν παντού. Ο θεατής
αγκαλιάζει με την ματιά του το έργο και το έργο περιλαμβάνει τον
θεατή και τον καθιστά κομμάτι του. Η μυστική ένταση κορυφώνεται.
Θα υπάρξει επικοινωνία;

Μολόντες: μτχ του ρήματος Βλώσκω = έρχομαι.


Μάνος Στεφανίδης

Ιστορικός Τέχνης

ddd

ddd

dddd